H&M maakt beloftes niet waar

Vandaag, 16 april, organiseert H&M de “H&M Conscious exclusive night 2015”. Tijdens het exclusieve evenement wil H&M de ‘Conscious collectie’ tonen en ‘de toekomst van de duurzame mode vieren’. H&M promoot zichzelf graag als absolute voorloper op het vak van ecologisch en ethisch verantwoorde kledij. Op ethisch vlak blijft het echter vooral bij beloftes.

In 2013 publiceerde H&M zijn routekaart naar een leef­baar loon. De Zweedse kledingreus heeft zich geëngageerd om 850.000 kledingarbeiders een 'eer­lijk leefbaar loon' te betalen tegen 2018. Het pas gelanceerde duurzaamheidsrapport van H&M kan geen cijfers voorleggen die bewijzen dat de Zweedse gigant reële vooruitgang heeft geboekt op dat vlak. 

Een gebrek aan cijfers

“H&M belooft een eerlijk leefbaar loon, maar het bedrijf noemt geen cijfers. Het bepalen van de hoogte van het loon laten ze over aan de lokale dialoog: de werknemerscomités in de fabrieken moeten onderhandelen met de werkgevers,” zegt Sara Ceustermans, coördinatrice van de Schone Kleren Campagne. “Het resultaat is sterk afhankelijk van de vaardigheid van de onderhandelaars in de fabriek, de informatie waarover ze beschikken, en de economische onderhandelingsmarge. Bovendien is er een grote vijandigheid tegenover vakbonden in Bangladesh en Cambodja. Van echte vakbondsvrijheid is er geen sprake.” Alleen H&M zal in 2018 kunnen evalueren of ze de doelstelling om 850.000 kledingarbeiders een eerlijk loon te betalen gehaald hebben. Niet erg transparant dus.

Ook over de stand van zaken van de uitvoering van de “routekaart naar een eerlijk leefbaar loon” staan er nauwelijks cijfers in het duurzaamheidsrapport. H&M heeft proefprojecten opgezet in 3 fabrieken. In die fabrieken zijn ze de enige afnemer. Dat is een uitzonderlijke situatie, want in het overgrote deel van de 1923 andere fabrieken die voor H&M produceren is dat niet het geval. Hoe H&M de proefprojecten wil uitbreiden naar andere fabrieken is niet duidelijk.   

Een marketingtruc?

H&M wil niet meer gezien worden als het goedkope merk dat in verband wordt gebracht met schandalen. Het merk werkt hard aan zijn reputatie, door de lancering van de ‘Conscious Collectie’ en sponsoring van de pagina’s over ethische mode van de Britse krant The Guardian.

Tot nu toe weigert H&M om de namen van de leveranciers die betrokken zijn bij de proefprojecten bekend te maken. Zelfs de lokale vakbonden werden niet op de hoogte gebracht. Betrokkenheid van de lokale vakbonden is nochtans essentieel om het project onafhankelijk te kunnen evalueren. Athit Kong, vice-voorzitter van de Cambodjaanse textielvakbond C.CAWDU: “Het rapport van H&M komt niet overeen met de realiteit in de fabrieken in Cambodja en Bangladesh, waar werknemers dagelijks moeten vechten om hun familie te kunnen voeden. Een initiatief waarbij de lokale vakbonden niet betrokken zijn heeft geen enkele kans om de arbeidsomstandigheden van de werknemers in de toeleveringsketen van H&M te verbeteren.”

De Schone Kleren Campagne en de Clean Clothes Campaign (CCC) roepen H&M op om de daad bij het woord te voegen door:

• Een gedetailleerde strategie uit te werken om een leefbaar loon mogelijk te maken, inclusief een duidelijk tijdspad;
• Directe onderhandelingen op te starten met de Cambodjaanse vakbonden om een beter loon te onderhandelen voor Cambodja en een overeenkomst te on­dertekenen samen met andere kledingmerken die bereid zijn tot loonsverhoging;
• Uit te leggen hoe ze de pilootprojecten willen uitbreiden naar de rest van de toeleveringsketen;
• Op een publieke en transparante manier communiceren over het implementatieplan.

De Schone Kleren Campagne werkt samen met partners in Cambodia, met o.a. het Community Legal Education Centre, en de lokale vakbond C.CADWU, en in Bangladesh met NGWF, om de reacties en de impact van H&M's Fair Living Wage initiatief te peilen.

De Schone Kleren Campagne is een platform van verschillende organisaties: ABVV, ACV, Wereldsolidariteit, FOS, BBTK, LBC-NVK, ACV-Metea, ABVV AC, Testaankoop en Netwerk Bewust Verbruiken